Kind noch kraai, 2016, boek 114, pagina 49
Kind en beest
het vlees is veel
er is veel vlees gegeven
het woord woordeloos
is waardeloos
als de mond muit
kinderen kunnen
denkloos duiden
het dier kraait en krast
er is veel veerkabaal
het woord echo
echoot lang na
bij gesloten kwetterbek
kinderen kunnen
naadloos nadoen
en als we gaan slapen
inderdaad gaan slapen
zijn de handen leeg
zijn de vleugels plat
niets meer aan doen
kinderen kunnen
stil luid zijn
Niets was overal, 2016, schets
Terug
Iemand had heimwee naar niets. Hij kon er niets aan doen.
Iets was terug gekomen, het niets was zomaar verdwenen.
Wat er nu was leek eerst verloren, maar nu onbeschadigd aanwezig.
Hij schrok er van. Het niets was ineens ver weg. Hij hoopte op een
late ontsnapping.
Die ontsnapping kwam niet, het dreigde niet eens.
Niets was in wording, terwijl de locatie toch bekend was.
Hij voelde niets van zichzelf.
Later bleek dat de emotie in de weg lag. Dat kan, al is het lastig.
Emotie kan de boel aanzienlijk verstoppen. Die volle boel maakt
alles kaler bij nader inzien. Dus feitelijk was het een zegen dat er
iets was.
Hij besloot om tussenstandsjongen te worden en liep opnieuw,
maar dan heel anders, door de zonbestoven velden. Het maakte
hem op een vreemde manier onverwacht blij. Hij had eigenlijk
heimwee naar zichzelf gehad en nu was hij in wording, terug naar
zijn ik.
Soms gaan dingen buiten jezelf om.
Vooral als je een tijdje in de tuin staat te werken.
One mild moment, 2016, schets
Schimmen
Het leven is een zieke droom, zo stond zijn gezicht. Iedere man is
verliefd op mijn vrouw, klaagde hij. En dat was waar, het was oorlog
en in de oorlog heb je behalve wapens ook beelden nodig. Wapens
werden naar mooie vrouwen, veelal filmsterren, genoemd en zacht
gestreeld voor hun ontploffing.
Een schrale troost voor hem was dat de stumpertjes soldaten in de
modder sliepen, terwijl hij lekker warm bij zijn Rita lepelde.
Helaas was dat van korte duur, want Rita was ook warm met een
regisseur en vroeg echtscheiding aan. Onderlinge inwisselbaarheid
werd een feit.
En dan?
En dan dacht hij: Hier ik kan mezelf niet zijn. Nooit meer.
Ontroostbaar werd hij bij toeval verlicht door zijn evenbeeld.
De dubbelganger ontkende gelijk alles, maakte de andere ik snel vrij.
Het maakte hem ongekend blij, hij had er nooit op gerekend dat zo’n
perfecte gelijkenis hem zou kunnen redden. Het bestond!
Zijn dubbelganger bleef hem trouw, ze ontmoeten elkaar meer dan
regelmatig. Eigenlijk altijd. Het midden en de twee helften hadden zich
in hem samen gevoegd. Hij werd als een klein wonder dezelfde persoon
als hij voorheen al was.
En Rita? Rita bestond niet meer. Zelfs niet op het witte doek. Haar
schim vervaagde tot iets wat bleker was dan niets. Haar nieuwe, ruwe
man had haar volkomen platgedrukt.
Winterzon, 1988-2016, bewerkte foto
Vreemd loopje
In mijn hoofd gaat een waterval. Mijn hart wordt te nat. Als een
volle spons pompt hij mijn bestaan rond. Ik heb de hoofdrol in
mijn eigen verwilderde oplossing. Geef me over aan het huis.
Bijna ging ik wankelen, maar mijnheer/mevrouw, ik ben nu een
engel, die zich niet verveelt in deze volle eeuw. Mijn leven is niet
langer onvolledig.
Ik heb mezelf lief en wens al het geluk van de wereld te bezitten.
Alleen oprechte mensen verdienen dat.
Is mijn derde ikzelf wel een zelf? Het is een ver weg zelfportret
zegt de fotograaf. Ik geloof hem niet. Foto’s liegen wel.
De stilte kan mij nu niet vangen. Mijn waterval lijkt meer op
een zondvloed. Ik moet voorzichtig manoeuvreren. Verlangens,
stroomopwaarts en stroomafwaarts, liggen op de loer. Ze moeten
hier in het donker, altijd met de buik naar boven, ergens liggen.
Wees verstandig en houd je vast aan de leuning. Ik wil niet
bedrogen worden, zeker niet door mezelf.
Mijn hoofd noteert negen glazen mist, ik vernevel langzaam.
Val tenslotte tussen je koninklijke borsten, je meisjes bloesems,
en sabbel versuft zalig aan je hart. Jij fluistert een geneuried ei
en sluit mijn rode ogen zacht. Ik ga de nacht in.
Nu ben ik het wrakhout in de draaiende golven.
Mijn heerlijkheid heeft het einde gezien en rust even uit.
Morgen meer.
Nu volg ik je, 1997-2016, bewerkte foto
Proces
Dat werk en leven samenvallen, sluit ik niet uit. Ik kan me eerlijk
gezegd niets anders voorstellen. Ik ga altijd naar een tentoonstelling
met het idee dat wat ik zie kan gebruiken, alles sla ik op in mijn
hoofd. Vaak ga ik om diezelfde reden juist ook niet.
Vrije tijd en werk valt ook altijd samen. In die zin ben ik of vrij of ik
werk altijd. Ik pas mijn tempo steeds aan, het is een kwestie van
ademhaling. Mijn ik staat nooit in de weg, is nooit taboe.
Anderen noemen mij ook wel eens een asceet, wat misschien voor
een gedeelte ook klopt. Ik kan goed alleen zijn. Mijn hartstocht valt
samen met mijn begeerte, is zuiver, maar ik mediteer niet, ik verbeeld.
Zelfkastijding hoort niet bij mijn dagelijkse ritme. Tenminste zo zie ik
het.
Ik ben op mijn best als ik een roeshoofd heb. Dan hoor ik de mooiste
melodieën. Het komt vanzelf boven drijven als ik niet van te voren
dwars ga liggen.
Nooit wil ik weten hoe iets afloopt. Dat is niet van belang. Het komt
vanzelf door mijn verbeelding, is een soort mystieke ervaring. Iets
hoeft niet altijd per definitie te eindigen, het kan ook gewoon zijn
(zoals een schets).
Ik ben trouw in alle vrede aan mijn ik.
Half blind, 1982-2016, bewerkte foto
Onschuld
Het is winter. De sneeuw is onder mijn voeten. Het lopen wordt
moeilijker. Onder mijn jas dringt de kou langzaam door, knieën, dijen
worden steenkoud. Verraderlijke oostelijke windstoten maken het af.
Mijn gezicht staat in de stand van de vragende blik, ik wil snel naar
binnen, waar dan ook. Een verlaten, leeg huis brengt uitkomst en
beschutting.
Aan de wand hangt een achtergelaten portret, net mooi belicht door
het witte winterlicht. Ik zie gelijkenis met mijzelf, maar dan toch weer
anders. Het is een soort afscheidsportret van het zien, het
laatste licht. Ik voel mijn glimlach komen en denk aan een ooit nogal
heftig afscheid van een vriendin. Toen was ik ook zo half blind en
erg van mezelf vervuld.
De gelijkenis houdt op en alle verdere interpretaties lijken ineens erg
ongegrond en willekeurig. Het spoor is verloren.
Nu weet ik het zeker: de gelijkenis is gewoon toeval.
Op een zeker moment lijkt alles op elkaar als je genoeg lijdt en de
mensen niet begrijpt of niet wil begrijpen.
Ik sta stil, heb mijn jas nog aan. Wat doe ik hier eigenlijk?
Schuilen voor wat? Ik kan het hoofd niet meer zien en vertrek.
Buiten heeft de sneeuw nog meer van zijn kleren er over gehangen.
De wereld ligt vol witte onschuld, je kan er sneeuwblind van worden.